Class-9th, Chapter-5, Short Que-Ans

 

( ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਦੋ ਅੰਕਾਂ ਵਾਲੇ ) 

( Two Marks Each ) 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1. 1947 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੰਜਾਬ ਅੰਦਰ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਕਿਉਂ ਪਈ ?

 ਉੱਤਰ -1947 ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋ ਇਲਾਕਾ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆਇਆ ਉਹ ਖੇਡਾਂ ਪੱਖੋਂ ਬਹੁਤ ਪਛੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ । ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਪੁਨਰ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਅੰਦਰ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਖੇਡ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ , ਖੇਡ ਵਿਭਾਗ , ਸਪੋਰਟਸ ਕੌਂਸਲਾਂ , ਖੇਡ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਉਲੰਪਿਕ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲਗੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2. ਕਿਹੜੇ - ਕਿਹੜੇ ਅਦਾਰੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲੀਸ , ਬੀ . ਐਸ . ਐਫ , , ਲੀਡਰ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਰਕਸ ਜਲੰਧਰ , ਜਗਤਜੀਤ ਕਾਟਨ ਰੋ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮਿਲਜ਼ ਫਗਵਾੜਾ , ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਬਿਜਲੀ ਬੋਰਡ , ਪੰਜਾਬ ਐਂਡ ਸਿੰਧ ਬੈਂਕ ਤੇ ਪੈਪਸੂ ਰੋਡ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਵਰਗੇ ਅਦਾਰੇ ਵਰਣਨਯੋਗ ਹਨ ।

 ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3 , ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਖੇਡ ਕੋਚ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿੱਥੇ - ਕਿੱਥੇ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਅਧਿਆਪਕ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਕਾਲਜ ਪਟਿਆਲਾ , ਸ਼ਹੀਦ ਕਾਂਸ਼ੀ ਰਾਮ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਕਾਲਜ ਭਾਗੋ ਮਾਜਰਾ ( ਰੋਪੜ , ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ , ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ , ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ , ਪਟਿਆਲਾ ਵਰਗੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਰਣਨ ਯੋਗ ਹਨ । ਸਾਲ 2004 ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਕਾਲਜ ਅਬੋਹਰ ਵਿਖੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ । ਖੇਡਾਂ ਵਾਸਤੇ ਮਾਹਿਰ ਕੋਚਾਂ ਲਈ ( N.I.S ) ਪਟਿਆਲਾ ਵਿਖੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4. ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਮਿਆਰ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਖੇਡ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਮਿਆਰ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਆਯੂ ਗੁੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਸਬ ਜੂਨੀਅਰ 14 ਸਾਲ ਉਮਰ ਦੇ , ਜੂਨੀਅਰ ਗਰੁੱਪ 17 ਸਾਲ ਉਮਰ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਗਰੁਪ 19 ਸਾਲ ਉਮਰ ਦੇ ਸਕੂਲੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿੰਨੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5. ਇਨ - ਸਰਵਿਸ ਨਿੰਗ ਸੈਂਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਪੰਜਾਬ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਇਨ - ਸਰਵਿਸ ਨਿਗ ਸੈਂਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਏ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਆਏ ਨਵੇਂ ਝੁਕਾਵਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਖੇਡ ਨਿਯਮਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6 . ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਕੀ ਸਹੁਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਮੈਡੀਕਲ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਖੇਡ ਸਿਖਾਲਈ ਲਈ ਮਾਇਕ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਛੁੱਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਕੈਂਪਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7. ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਿਵੇਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਰੂਪ ਨਾਲ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਖੇਡ ਵਿਭਾਗ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਇਕ ਖੇਡ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਧੀਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਵਿਭਾਗ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਅੰਤਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੱਧਰ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਕੋਚਿੰਗ ਕੈਂਪਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਅੰਤਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਜ਼ ਲਈ ਟੀਮਾਂ ਭੇਜਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8. ਪੰਜਾਬ ਖੇਡ ਵਿਭਾਗ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਕੀ ਉਪਰਾਲੇ ਕਰਦਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਪੰਜਾਬ ਖੇਡ ਵਿਭਾਗ ਰਾਜ ਪੱਧਰ ਲਈ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਚੰਗੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਸਕੂਲਾਂ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿਚ ਮੁਫ਼ਤ ਵਿੱਦਿਆ , ਹੋਸਟਲ ਅਤੇ ਖਾਣੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਨਿੰਗ ਸੈਂਟਰਾਂ ' ਤੇ ਮਾਹਿਰ ਕੋਚਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਅੰਤਰ ਰਾਜ ਖੇਡ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭੇਜਣ ਲਈ ਕੈਂਪਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9. ਸਟੇਟ ਸਪੋਰਟਸ ਕੌਂਸਲ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਕੌਂਸਲ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇਕ ਵਾਰ ਰਾਜ ਦੇ ਸਿਰ - ਕੱਢ ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ । ਬਿਰਧ ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਏਸ਼ੀਆ ਜਾਂ ਉਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਨੂੰ ਸਾਲਾਨਾ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10. ਪੰਜਾਬ ਉਲੰਪਿਕ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ - ਇਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਹਨ - 

( 1 ) ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੀਆਂ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਖੇਡ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨਾ । 

( 2 ) ਉਲੰਪਿਕ ਲਹਿਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣਾ । 

( 3 ) ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਲਈ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣੇ । 

( 4 ) ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਉਤਪੰਨ ਹੋਏ ਝਗੜਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਪਟਾਉਣਾ । 

( 5 ) ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇਕ ਵਾਰ ਤ ਪੱਧਰ ਦੇ ਖੇਡ ਮੁਕਾਬਲੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨੇ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11. ਪੰਚਾਇਤੀ ਰਾਜ ਖੇਡ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦਾ ਪੇਂਡੂ ਖੇਡਾਂ ਲਈ ਕੀ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ । 

ਉੱਤਰ - ਪੰਚਾਇਤੀ ਰਾਜ ਖੇਡ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ , ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭ ਕੇ ਖੇਡਾਂ ਵੱਲ ਲਗਾਉਂਦੀ ਹੈ । ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਟੂਰਨਾਮੇ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ । ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਡ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵੱਲੋਂ ਹਾਕੀ , ਕਬੱਡੀ , ਵਾਲੀਬਾਲ , ਫੁਟਬਾਲ , ਭਾਰ ਚੁੱਕਣਾ , ਕੁਸ਼ਤੀਆਂ , ਖੋ - ਖੋ , ਰੱਸਾਕਸ਼ੀ , ਜਿਮਨਾਸਟਿਕ ਅਤੇ ਐਥਲੈਟਿਕਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12. ਪੰਜਾਬ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਬੋਰਡ ਨੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ ਸਾਲ 2001-2002 ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਬੋਰਡ ਵੱਲੋਂ ਛੇਵੀਂ ਤੋਂ ਦਸਵੀਂ ਤੱਕ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ । ਗਿਆਰਵੀਂ ਅਤੇ ਬਾਰਵੀਂ ਵਿਚ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾ ਚੋਣਵੇਂ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਤੌਰ ' ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਪੀ , ਟੀ . ਆਈ . , ਡੀ . ਪੀ . ਈ . ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਲੈਕਚਰਾਰ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ।