Class- 12th, Chapter-6, Very Short Que-Ans

 

ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਪੱਖ  (6)

1 ਅੰਕ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਉੱਤਰ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1. ' ' ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ' ' ਸ਼ਬਦ ਕਿਸ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਲਾਤੀਨੀ ( Latin ) ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2. ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦਾ ਅਰਥ ਸਮਝਾਓ ॥ 

ਉੱਤਰ - ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਸ਼ਬਦ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ , ਜਿਸ ਵਿਚ ਸੋਸ਼ੂਜ਼ ਦਾ ਮਤਲਬ ' ' ਐਸੋਸਿਏਟ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ । ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ' ' ਅਤੇ ' ' ਲੋਗੋ ' ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ , ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ' ਸਮਾਜ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3. ਕੋਈ ਵੀ ਦੋ ਸਮਾਜਿਕ ਗੁਣਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ॥ 

ਉੱਤਰ - ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਨੀਂਹ ਅਤੇ ਚਰਿੱਤਰ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕਤਾ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4. ਮਨੁੱਖੀ ਵਤੀਰੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਦੱਸੋ ॥ 

ਉੱਤਰ - ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਵਿੱਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ । 

ਪ੍ਰਸਨ 5. ਆਧੁਨਿਕ ਉਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਪਿਤਾ ਕੌਣ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਬੋਰਨ ਡੀ ਕੁਥਰਟਿਨ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6. ਕਿਸ ਸਾਲ ਵਿਚ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ ? 

ਉੱਤਰ -1896 ਵਿਚ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7. ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਚਰਿੱਤਰ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰੋ ॥ 

ਉੱਤਰ - ਨੈਤਿਕ ਵਿਵਹਾਰ ਅਤੇ ਚਰਿਤਰ ਨਿਰਮਾਣ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਸਪਰ ( Social interaction ) ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8. ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰੋ । 

ਉੱਤਰ - ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ' ' ਸੁਭਾਅ  ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨੀ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9. ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਦੋ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰੋ ॥ 

ਉੱਤਰ - ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਖੇਡ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10. ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰੋ । 

ਉੱਤਰ - ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਬਦਲਾਵ ਦੋ ਤਜਰਬਾ , ਨਵੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਹੁਨਰ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11. ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਕੋਈ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ - ਤਿਆਰੀ ਦਾ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਨਿਯਮ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12. ਸਿਖਲਾਈ ਦੀਆਂ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਕਿਸਮਾਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਸਕਾਰਾਤਮਕ , ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਅਤੇ ਜੀਰੋ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13. ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦਾ ਅਰਥ ਸਮਝਾਓ ॥ 

ਉੱਤਰ - ਸ਼ਬਦ " Adolescence " ' ਯੂਨਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ' ਬਾਲਗ ਉਮਰ ਦਾ ਆਰੰਭ ( To grow to maturity ) , ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇਹ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤਬਾਦਲੇ ਦੀ ਉਮਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਜਸ਼ੈਲਡ ( Jersield ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ , ' ' ਅੱਲ੍ਹੜ ਉਮਰ ਉਹ ਉਮਰ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਵਿਅਕਤੀ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਪਰਿਪੱਕਤਾ ਵੱਲ ਵੱਧਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14. ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦੀਆਂ ਕੋਈ ਦੋ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ - ਜੈਵਿਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਵਿਹਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਤਰੁੱਟੀਆਂ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 15. ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਾਅ ਦਿਓ ॥ 

ਉੱਤਰ- i . ਮਾਤਾ - ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਮਾਰਗ - ਦਰਸ਼ਨ 2. ਲਿੰਗ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 16. ਉਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਦੱਸੋ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਯੂਨਾਨ ਜਾਪਾਨ , ਅਮਰੀਕਾ , ਭਾਰਤ , ਚੀਨ , ਰੂਸ ਆਦਿ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 17. ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਤੋਂ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਤੋਂ ਭਾਵ ਆਦਤਾਂ ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਇਕ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ । ਕਈ ਵਾਰ ਇਕ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਸਿੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੁਨਰ ਦੂਜੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖਣ ਦਾ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 18. ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰੋ ॥ 

ਉੱਤਰ - ਤਿਆਰੀ ਦਾ ਨਿਯਮ , ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਨਿਯਮ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 19. ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਜਨਮਦਾਤਾ ਕੌਣ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਬੋਰਨਡਾਕ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 20. ਸਮਾਜਿਕਤਾ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ? 

ਉੱਤਰ - ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਸਮਾਜ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ । ਇਹ ਸਮਾਜਿਕ ਰਿਸ਼ਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮੇਲਜੋਲ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਇਕ ਪੈਟਰਨ ਹੈ । ਇਸ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਸਮਾਜ ਦੀ ਉਤਪੱਤੀ , ਕਾਰਜ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਹੈ । ਇਹ ਲੋਕਾਂ , ਸਮੂਹ , ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ , ਧਰਮ , ਸਿੱਖਿਆ ਰਾਜਨੀਤੀ , ਮਨੁੱਖੀ ਵਤੀਰੇ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ।

 ਪ੍ਰਸ਼ਨ 21. ਸਮਾਜੀਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ? 

ਉੱਤਰ - ਵਿਕਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਾਜਿਕ ਗੁਣ , ਹੁਨਰ , ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜੀਕਰਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸਨ 22 , ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਪਿਤਾ ਕੌਣ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ -ਵਾਟਸਨ। 

 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 23 , ਸਮਾਜ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਸ਼ਬਦੀ ਅਰਥ ਲਿਖੇ ॥ 

ਉੱਤਰ - ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਸ਼ਬਦ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ , ਜਿਸ ਵਿਚ ਸੋਸ਼ਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ' ਐਸੋਸਿਏਜ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ' ' ਅਤੇ ' ' ਲੋਗੇ ' ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ , ਵਿਗਿਆਨ ਜਾਂ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ' ‘ ਸਮਾਜ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ ।

ਦੋ ਅੰਕ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਉੱਤਰ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1. ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ? 

ਉੱਤਰ - ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦਾ ਅਰਥ - ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਸ਼ਬਦ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ , ਜਿਸ ਵਿਚ ਸੋਸ਼ੂਜ਼ ਦਾ ਮਤਲਬ ' ' ਐਸੋਸਿਏਟ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ' ਅਤੇ ' ਲੋਗੋ ' ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ , ਵਿਗਿਆਨ ਜਾਂ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ' ਸਮਾਜ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨ ' ਹੈ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2. ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰੋ । 

ਉੱਤਰ - ਵਿਕਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਾਜਿਕ ਗੁਣ , ਹੁਨਰ , ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜੀਕਰਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਗਰੇਟ ( Garrett ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ , ਸਮਾਜਿਕਤਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਜੀਵ ਜੰਤੂ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3. ਵੱਖ - ਵੱਖ ਸਮਾਜਿਕ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰੋ । 

ਉੱਤਰ- ( ਹੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਨੀਂਹ ( ii ) ਚਰਿੱਤਰ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਗੁਣ ( iii ) ਸਮੂਹਿਕ ਅਹਿਸਾਸ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ( iv ) ਊਰਜਾ ਦਾ ਚੈਨਲਾਈਜੇਸ਼ਨ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4. ਮਨੁੱਖੀ ਵਤੀਰੇ ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸੇ ਦੋ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਖੋ । 

ਉੱਤਰ- ( 1 ) ਪਰਿਵਾਰ ( Family- ਮਨੁੱਖੀ ਵਤੀਰੇ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ।  

( i ) ਵਿੱਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ( Educational Institutions ) - ਵਿੱਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਕੂਲ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5. ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਖੰਡਤਾ ਵਿਚ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਕੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਖੰਡਤਾ ਵਿਚ ਕੀਮਤੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ , ਜੋ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿਭਿੰਨਤਾਵਾਂ , ਵੱਖ - ਵੱਖ ਜਾਤਾਂ ਅਤੇ ਧਰਮ , ਉਸ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਯਮਾਂ , ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6. ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਅਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਨਾਲ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖਾਸ਼ ਕਰਕੇ ਅਭਿਆਸ ਅਤੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿਚ ਮੱਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ , ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ , ਡਰ , ਤਨਾਵ ਆਦਿ ।

 ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7. ਸਿੱਖਣ ਤੋਂ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਬਦਲਾਵ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ , ਨਵੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਵਜੋਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਵਿਵਹਾਰ ਵਿਚ ਬਦਲਾਵ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਸਥਾਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖਣਾ ਇਕ ਜੀਵਨ ਭਰ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ , ਜੋ ਕਿ ਪੱਤੇ ਵਿਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਬਰ ਵਿਚ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਭਾਵ ਸਿੱਖਣਾ ਜਨਮ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਰਨ ਉਪਰੰਤ ਹੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਬਚਾਉਣ ਭਾਵ ਜਿੰਦਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਮਾਜਿਕ ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8. ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰੋ । 

ਉੱਤਰ- (i  ) ਤਤਪਰਤਾ / ਤਿਆਰੀ ਦਾ ਨਿਯਮ 

( ii ) ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਨਿਯਮ 

( iii) ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਨਿਯਮ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9. ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਨਾ - ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਨਿਯਮ ਵਿਚ ਕੀ ਅੰਤਰ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ 1. ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਨਿਯਮ ( Law of Use- ਕਿਸੇ ਕਿਰਿਆ ਦੀ ਵਾਰ - ਵਾਰ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਿੱਖਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । 

2. ਗੈਰ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਨਿਯਮ ( Law of Disuse ਜੇਕਰ ਸਿੱਖੇ ਹੋਏ ਗੁਣ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਯਾਦ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਲਈ ਸਿੱਖੀ ਹੋਈ ਗੱਲ ਦਾ ਦੁਹਰਾਓ ਅਤਿ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10. ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਤਬਾਦਲੇ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ? 

ਉੱਤਰ - ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਤੋਂ ਭਾਵ ਆਦਤਾਂ , ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਇਕ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ । ਕਈ ਵਾਰ ਇਕ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਸਿੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੁਨਰ ਦੂਜੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖਣ ਦਾ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11. ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰੋ । 

ਉੱਤਰ - ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ 1. ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ 2. ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ 3 , ਜੀਰੋ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12. ਤੁਸੀਂ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਤੋਂ ਕੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ? 

ਉੱਤਰ - ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ( Positive Transfer of Learning ਜਦ ਪਿਛਲਾ ਸਿੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੁਨਰ ਨਵੇਂ ਸਿੱਖਣ ਵਾਲੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ , ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਜਿਵੇਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਦੌੜਨ ਵਾਲੀ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ , ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਤੈਰਾਕੀ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ । ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਯੋਗ ਆਸਣ , ਐਰੋਬਿਕਸ ਵਿਚ ਕੰਮ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡਣ ਵਾਲੇ ਸਾਫਟਬਾਲ ਵਰਗੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡ ਸਕਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13. ਸਿਖਲਾਈ ਦੋ ਜੀਰੋ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ? 

ਉੱਤਰ - ਜੀਰੋ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ( Zero Transfer of Training ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੱਖਿਆ ਹੁਨਰ , ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਆਦਤਾਂ ਨਵੇਂ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਨਾ ਹੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ । ਇਸਨੂੰ ਜੀਰੇ ਸਥਾਨਾਂਤਰਣ ਕਿਹਾ ਜਾਦਾ ਹੈ । ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਤੌਰ ' ਤੇ ਵਾਲੀਵਾਲ ਵਿਚ ਸਿੱਖੀ ਸਮੇਮਿੰਗ ਜਾਂ ਸਰਵਿਸ ਦਾ ਜਿਮਨਾਸਟਿਕ ਦੇ ਹੁਨਰ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾ ਪਾਉਣਾ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14 , ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦਾ ਅਰਥ ਸਮਓ ॥ 

ਉੱਤਰ - ਸਬਦ " Adolescence " ਯੂਨਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ' ਬਾਲਗ ਉਮਰ ਦਾ ਆਰਭ ( To grow 10 maturity ) , ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇਹ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤਬਾਦਲੇ ਦੀ ਉਮਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 15. ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦੀਆਂ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖੇ ॥ 

ਉੱਤਰ- (i )ਜੈਵਿਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ 

        ( ii ) ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਵਿਹਾਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ 

        ( iii  ) ਆਜ਼ਾਦੀ

        ( iv ) ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਸਵੈ - ਨਿਰਣਾ 

       ( v ) ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਰੁਝਾਨ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰ 

      ( vi  ) ਹਾਣੀ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ॥ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 16. ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਯੂਨਾਨੀ ਯੋਗਦਾਨ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ ॥ 

ਉੱਤਰ - ਯੂਨਾਨ ਦੀ ਸੱਭਿਅਤਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਸੱਭਿਅਤਾ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ । ਇਸ ਯੁੱਗ ਨੂੰ ਖੇਡ ਦੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਯੁੱਗ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਸਭ ਦੇ ਵੱਡੇ ਖੇਡ ਮਹਾਂਉਤਸਵ ਯੂਨਾਨ ਤੋਂ 776 ( BC ) ਵਿਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਲੰਪਿਕ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ । ਇਹ ਖੇਡ ਯੂਨਾਨ ਦੇ ਦੇਵਤਾ ਯੂਯਸ਼ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਖੇਡੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 17. ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ - ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਦੋ ਕਾਲਾਂ ਵਿਚ ਵਰਗੀਕਰਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ , ਮੇਜ਼ੀ ਕਾਲ ( 1867 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਮੇਜ਼ੀਕਾਲ ( 1867 ) ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਦਾ ਸਮਾਂ । ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੀਰ - ਅੰਦਾਜ਼ੀ , ਘੋੜਸਵਾਰੀ , ਕੁਸ਼ਤੀ ਅਤੇ ਜੂਡੋ ਆਦਿ ਵਰਗੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ।

ENGLISH MEDIUM

Sociological And Psychological Acpects of Physical Education (5)

1 Marks Que-Ans

Question 1. From which language is the word "psychology" derived?

Answer - From the Latin language.

Question 2. Explain the meaning of Sociology.

Answer: The word sociology is a combination of two words, in which sociology means "associate science". Or "social" and "logo" means to study science. Sociology is the science of society

Question 3. Describe any two social qualities.

Answer: The foundation of the community and character and ethics.

Question 4. Name the two organizations that affect human behavior.

A. Family and educational institutions.

Q5. Who is the father of modern Olympic Games?

Answer - Bourne de Cuthritin.

Q6. In which year did the Olympic Games start?

Answer: In 1896.

Question 7. Highlight the moral and character qualities of a person.

A. Ethical behavior and character building depend on social interaction.

Question 8. Define psychology.

Answer: Psychology means "talking about nature."

Question 9. Highlight the two importance of psychology.

A. Physical education and sports have physical movements that are in tune with the sports environment. Psychology is needed to apply the principles of psychology in education.

Question 10. Explain the concept of learning.

A. The concept of learning can be thought of as two behavioral changes, new experiences and skills acquisition.

Q11. Explain the rules of learning.

Answer - The law of preparation and the law of practice.

Q12. What are the types of transfer of training?

Answer - Positive, Negative and Zero Transfer.

Question 13. Explain the meaning of adolescence.

Answer - The word "adolescence" is a Greek word meaning 'to grow to maturity', usually the age of physical and mental transition. According to Jersield, "Adolescence is the age at which a person progresses from childhood to maturity.

Question 14. Describe any two problems of adolescence.

ANSWER: Biological changes and psychological behavioral errors.

Question 15. Give solutions to the problem related to adolescence.

Answer- i. Parental guidance 2. Gender information.

Question 16. Name the countries which have contributed in the development of sports?

ANS  - Greece, Japan, USA, India, China, Russia etc.

Q17. What is meant by migration of learning?

A. Generally, the transfer of learning means the transfer of habits, skills and attitudes from one area to another. Sometimes a skill learned in one field creates difficulties in another. Therefore the effect of relocation of learning is very effective.

Question 18. Highlight the different rules of learning.

Answer - The law of preparation, the law of effect and the law of practice.

Question 19. Who is the originator of different rules of learning?

Answer - Bordeaux.

Question 20. What do you understand by socialism?

A. Social science is the science of society. These social relationships are a pattern of interactions in everyday life and the study of culture. It has to do with the study of human society in relation to its origin, function and problems. It deals with people, groups, institutions and cultures. It also helps to understand family, religion, education, politics, human behavior and culture.

 Question 21. What do you understand by socialization?

A. The social relations of the process of acquiring social qualities, skills, knowledge and values ​​for development is called socialization.

Question 22: Who is the father of psychology?

Answer: Watson.

 

Question 23, Write the literal meaning of sociology.

A. The word sociology is a combination of two words, in which sosna means 'associates or social' and 'loge' means science or study. Thus sociology is the science of society.

TWO MARKS QUE-ANS

Question 1. What do you understand by sociology?

Answer - The meaning of sociology - The word sociology is a combination of two words, in which sosus means "associate or social" and "logo" means, science or study. Thus sociology is the 'science of society'.

Question 2. Define sociology.

A. Socialization of the process of acquiring social qualities, skills, knowledge and values ​​for development is called socialization. According to Garrett, socialization is the process by which an animal is transformed into individual human life.

Question 3. Highlight the different social qualities.

Answer: (O foundation of brotherhood (ii) Character and moral virtues (iii) Collective feeling and responsibility (iv) Channelization of energy.

Question 4. Write the names of any two organizations that affect human behavior.

Ans- (1) Family- Family is the first family to influence human behavior.

(i) Educational Institutions - Educational institutions such as schools play an important role in a child's life.

What is the role of sports in national integrity?

A. Physical education and sports programs play a valuable role in national and international integrity. They provide activities that help sports participants understand cultural diversity, different castes and religions, its social norms, and ethical and moral issues.

Q6. What do you know about emotion control?

Answer - The study of psychoanalysis helps to understand the thoughts and feelings of an individual and an athlete, especially in terms of practice and competition, such as anxiety, fear, stress, etc.

 Q7. What is meant by learning?

A. The concept of learning can be understood as the experience of change of behavior, new habits and so on. Behavior changes are usually permanent. It is believed that learning is a lifelong process that begins in the leaf and ends in the grave. Meaning learning starts as soon as one is born and ends only after death. It is seen that a person acquires social skills and environment to save himself ie to keep alive.

Question 8. Highlight the different rules of learning.

Ans- (i) Rules of readiness

(ii) Law of effect

(iii) Rules of practice.

Question 9. What is the difference between use and non-use rules?

Answer 1. Law of Use - Repeated use of a verb enhances the learning process.

2. Law of Disuse If the learned quality is not used for a long time then it is forgotten. Therefore, it is very important to repeat what has been learned.

Q10. What do you understand by training transfer?

A. Generally, the transfer of learning means the transfer of habits, skills and attitudes from one area to another. Sometimes a skill learned in one field creates difficulties in another. Therefore the effect of relocation of learning is very effective.

Question 11. Describe the different transfers of training.

Answer - The types of transfer of learning are as follows 1. Positive transfer 2. Negative transfer 3, Zero transfer.

Q12. What do you understand by positive transfer of training?

A. Positive Transfer of Learning When a previously learned skill helps a new learner in a task, it is called a positive transfer of learning. For example, long-distance running endurance will help with long-term swimming. Yoga asanas are useful in aerobics and cricket players can play sports like softball.

Q13. What do you understand by training two zero transfers?

Answer - Zero Transfer of Training (Zero Transfer of Training) In this situation, learning skills, knowledge and habits do not have a positive or negative effect on the work of new learning. This is called Zero Transfer. Not to be affected by Sikh smacking or service in gymnastics skills.

Question 14, The meaning of adolescence is time.

Answer - The word "adolescence" is a Greek word meaning 'to grow 10 maturity', usually the age of physical and mental transition.

Question 15. Write about various problems of adolescence.

Ans- (i) Problems related to biological changes

        (ii) Problems related to psychological behavior

        (iii) Freedom

        (iv) Identity and self-determination

       (v) Destructive tendencies and behaviors

      (vi) Friendship with peers.

Question 16. Explain the Greek contribution in the development of sports.

Answer: Greek civilization is one of the oldest civilizations. This age is known as the golden age of sports. The biggest sports festival in Greece began in 776 (BC) in what is known as the Olympics. These games are played in honor of the Greek god Joyce.

Question 17. Describe the contribution of Japan in the development of sports.

North - Japan's history is classified into two periods, the Meizi period (before 1867 and the period before the Mezical period (1867).