Class- 11th, Chapter-5, Very Short Que-Ans

  

ਨਸ਼ਿਆਂ ਤੇ ਡੌਪਿੰਗ ਦੇ ਮਾਰੂ ਪ੍ਰਭਾਵ (5)

1 ਅੰਕ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਉੱਤਰ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1. ਨਸ਼ਾ ਕੀ ਹੈ ? 
ਉੱਤਰ - ਨਸ਼ਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਸੇਵਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਚੇਤਨਤਾ ਗਿਆ ਬੈਠਦਾ ਹੈ । ਜਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦਰਦ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ।

 
ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2. ਇੱਕ ਖਿਡਾਰੀ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਉਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਖਿਡਾਰੀ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਚਮਕਾਉਣ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ ਘਟ ਜਾਂ ਬਿਨਾ ਮਿਹਨਤ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3 . ਇਕ ਸਕੂਲ ਜਾਂ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਭੈੜੀ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਰਲ ਕੇ , ਫੈਸ਼ਨ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ੋਹਰਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਪਹਿਲਾ ਸ਼ੱਕੀਆ ਤੌਰ ਤੇ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4. ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਦਾ ਇੱਕ ਨੁਕਸਾਣ ਦੱਸ । 

ਉੱਤਰ - ਜਿਗਰ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5. ਇਨਸੁਲਿਨ ਕਿਵੇਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ? ਉੱਤਰ - ਪੈਨਕ੍ਰਿਆਜ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6. ਤੰਬਾਕੂ ਕਿੱਥੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਤੰਬਾਕੂ ਨਿਕੋਟੀਆਨਾ ਕੁੱਲ ਦੇ ਪੋਦਿਆਂ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7. ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਧੂੰਏ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ - ਕਿਹੜੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਬੈਂਜਪਾਇਰੀਨ , ਫਾਰਮੈਲਡੀਹਾਈਡ , ਕੈਡਮੀਅਮ , ਗਿਲਟ , ਸੰਖੀਆਂ , ਫੀਨੋਲ ਆਦਿ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8 . ਤੰਬਾਕੂ ਨਿਸ਼ੇਧ ਦਿਨ ( Anti Tobacco day ) ਕਦੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ -31 ਮਈ ਨੂੰ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9. ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕਿਹੜੇ ਅੰਗ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਸਾਹ ਨਾਲੀ , ਫੇਫੜੇ , ਲੀਵਰ , ਪੈਨਕ੍ਰਿਆਜ਼ , ਕਿਡਨੀ , ਯੂਰੋਨਰੀ ਬਲੈਡਰ , ਉਰਲ ਕੈਵਿਟੀ ਅਤੇ ਨੋਜ਼ਲ ਕੈਵਿਟੀ ਆਦਿ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10. ਤੰਬਾਕੂ ਨਾਲ ਕਿਹੜੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਦਮੇ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11. ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਨਿਕੋਟੀਨ ਦਾ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਪਲ ਰਹੇ ਭਰੂਨ ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਭਰੂਨ ਦੇ ਦਿਮਾਗੀ ਵਿਕਾਸ ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12. ਅਫੀਮ ਕਿਹੜੇ ਪਦੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਅਫ਼ੀਮ ਪਪੇਬਰ ਸੋਨਿਵੇਸ ਨਾਂ ਦੇ ਪਦੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.ਅਫ਼ੀਮ ਦੇ ਸਰੀਰ ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸ । 

ਉੱਤਰ -1 ) , ਘਬਰਾਹਟ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । 89 ( 2 ) ਬੁੱਲ੍ਹ ਅਤੇ ਹੱਥਾਂ ਦੇ ਨੰਹੂ ਨੀਲੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।

 ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14. ਨਸ਼ੀਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਨਸ਼ੀਲੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ , ਪੀਣ ਵਾਲੀ ਦਵਾਈਆਂ , ਟੀਕੇ , ਕੈਪਸੂਲ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 15. ਨਸ਼ੀਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖਿਡਾਰੀ ਹੋਰ ਕਿਹੜੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ?

ਉੱਤਰ - ਸਮੈਕ , ਕੋਕੀਨ , ਚਰਸ ਆਦਿ ।  

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 16. ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਕੋਈ ਚਾਰ ਕਾਰਨ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ -1 . ਮਾਨਸਿਕ ਦਬਾਅ 2. ਮੌਜ ਮਸਤੀ ਲਈ 3. ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ 4. ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦਰਸਾਉਣਾ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 17. ਡੋਪਿੰਗ ਤੋਂ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਡੋਪਿੰਗ ਤੋਂ ਅਰਥ ਹੈ ਕੁਝ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਾਉ ਮਾਦਾ ਜਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੇਡ ਪ੍ਰਫਾਰਮੈਂਸ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 18. ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਲੰਪਿਕ ਕਮੇਟੀ ਅਨੁਸਾਰ ਡੋਪਿੰਗ ਦੀ ਕੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਤਰੀਕਾ ਜਾਂ ਪਦਾਰਥ ਜੋ ਅਥਲੀਟ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਫਾਰਮੈਂਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਡੋਪਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 19. ਡੋਪਿੰਗ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ -1 . ਸਰੀਰਿਕ ਵਿਧੀ ਦੁਆਰਾ 2. ਦਵਾਈਆਂ ਦੁਆਰਾ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 20. WADA ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਂ ਦੱਸ ।

ਉੱਤਰ - World Anti Doping Agency 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 21. ਡੋਪਿੰਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਫਾਰਮੈਂਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹੜੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਕੈਫ਼ੀਨ , ਕੋਕੀਨ , ਐਮਫੈਂਟੇਮਿਨ , ਨਾਰਕੋਟਿਕ , ਡਿਊਰੈਟਿਕਸ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 22. ਸਟਿਮੂਲੈਂਟ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਇਹ ਉਹ ਮਾਦਕ ਪਦਾਰਥ ਹਨ ਜੋ ਦਿਮਾਗੀ ਉਤੇਜਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰਿਕ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜੀ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 23 , ਐਮਫੋਂਟੇਮਿਨ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਐਮਨੈਂਟੇਮਿਨ ਇਕ ਸਟਿਮੂਲੈਂਟ ਹੈ ਜੋ ਕੇਂਦਰੀ ਨਾੜੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਤਾਕਤਵਰ ਉਤੇਜਿਕ ਪਦਾਰਥ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 24. ਐਮਫੋਂਟੇਮਿਨ ਦਾ ਕੋਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ - ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਖਿਡਾਰੀ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਚਿੜਚਿੜਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 25. ਕੈਫੀਨ ਕਿਹੜੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਕੈਫੀਨ ਸਾਫਟ ਡਰਿੰਕ , ਕਾਫ਼ੀ , ਚਾਹ , ਕੋਕਾ ਕੋਲਾ ਚਾਕਲੇਟ ਆਦਿ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 26. ਕੋਕੀਨ ਕਿਹੜੇ ਪੌਦੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਕੋਕੀਨ ਕੋਕਾ ਪੌਦੇ ਦੇ ਪੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।

 ਪ੍ਰਸ਼ਨ 27. ਕੋਕੀਨ ਦਾ ਸਰੀਰ ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸ । 

ਉੱਤਰ - ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਦੀ ਯਾਦ ਸ਼ਕਤੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 28. ਨਾਰਕੋਟਿਕ ( Narcotic ) ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਪਦਾਰਥ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਨਾਰਕੋਟਿਕ ਵਿੱਚ ਗਾਂਜਾ , ਅਫੀਮ , ਚਰਸ , ਭੰਗ ਆਦਿ ਆਉਂਦੇ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 29. ਨਾਰਕੋਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਨਾਰਕੋਟਿਕ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 30. ਮਨੁੱਖੀ ਵਾਧਾ ਹਾਰਮੋਨਜ਼ ਕਿਹੜੀ ਗ੍ਰੰਥੀ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਇਹ ਹਾਰਮੋਨਜ਼ ਪਿਚੂਟਰੀ ਗ੍ਰੰਥੀ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 31 , ਮਨੁੱਖੀ ਵਾਧਾ ਹਾਰਮੋਨਜ਼ ਦਾ ਕੋਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ - ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਮਾਂਸਪੇਸ਼ੀਆਂ , ਜੋੜਾਂ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦਾ ਦਰਦ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 32. ਡਿਊਰੋਟਿਕਸ ( Diuretics ) ਦਵਾਈ ਕੀ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਡਿਊਰੇਟਿਕਸ਼ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 33 . ਡਿਊਰੈਟਿਕਸ ਦਵਾਈ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਕੀ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਜਲਦੀ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਦੀ ਤਾਕਤ ਜਾਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ । 

2 ਅੰਕ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਉੱਤਰ 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.ਨਸ਼ੇ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?

ਉੱਤਰ - ਨਸ਼ਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਸੇਵਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਦੀ ਚੇਤਨਤਾ ਗੁਆ ਬੈਠਦਾ ਹੈ । ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਸੁੰਨ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦਰਦ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ । ਫਿਰ ਉਹ ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਕਾਬੂ ਗੁਆ ਬੈਠਦਾ ਹੈ । ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸੁੱਧ - ਬੁੱਧ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2. ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਕੋਈ ਦੋ ਮਾਰੂ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਨਾਲ ਪਾਚਨ ਸ਼ਕਤੀ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪੈਨਕ੍ਰਿਆਜ਼ ' ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਹਮਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ । ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਜਿਗਰ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਜਿਗਰ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਜਿਗਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ? 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3. ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਧੂੰਏ ਤੋਂ ਕਿਹੜੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਰਸਾਇਣ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਧੂੰਏ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੰਯੋਗ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੈਂਜਪਾਇਰੀਨ , ਫਾਰਮੈਲਡੀਹਾਈਡ , ਕੈਡਮੀਅਮ , ਗਿਲਟ , S ਖੀਆਂ , ਫੀਨੋਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥ ਉਪਜਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4. ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਪੀਣ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੋਈ ਦੋ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ - ਓ ) ਦਮੇ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ( ਅ ) ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5. ਅਫ਼ੀਮ ਦੇ ਸਰੀਰ ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਕੋਈ ਦੋ ਮਾਰੂ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ - ਓ ) ਬੁੱਲ ਅਤੇ ਹੱਥਾਂ ਦੇ ਨੰਹੂ ਨੀਲੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ( ਅ ) ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਤਲੀਆਂ ਸੁੰਗੜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਵਸਤੂ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6. ਨਸ਼ੀਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਕੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੈ ? 

 ਉੱਤਰ - ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਦਵਾਈਆਂ ਸਿਹਰ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਇਹ ਨਸ਼ੀਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਭਿਆਨਕ ਬਿਮਾਰੀ , ਐਕਸੀਰੇਟ ਜਾਂ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਸਮੇਂ ਦਰਦ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਲਈ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7 , ਮੈਡਿਕਲ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ- ( ੳ ) ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬੁਖਾਰ ਜਾਂ ਉਲਟੀ ਆਉਣ ਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ( ਅ ) ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਪੇਟ ਅਤੇ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ( ੬ ) ਸਰੀਰ ' ਤੇ ਖੁਸ਼ਕੀ ਅਤੇ ਲਾਲ ਧੱਬੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8 , ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਨਸ਼ੇ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ? ਕਿਵੇਂ ? 

ਉੱਤਰ - ਬੇਰੁਜਗਾਰੀ ਵੀ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਰੁਝਾਨ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ । ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਵੱਧ ਪੜੇ ਲਿਖੇ ਨੌਜਵਾਨ ਜਾਂ ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ਤਾਂ ਉਹ ਹੌਲੀ - ਹੌਲੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਉਹ ਆਪਣੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9. ਡੋਪਿੰਗ ਤੋਂ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਡੋਪਿੰਗ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕੁਝ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਾਊ ਮਾਦਾ ਜਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੇਡ ਪ੍ਰਫਾਰਮੈਂਸ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ । ਅੰਤਰ - ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਲੰਪਿਕ ਕਮੇਟੀ ਅਨੁਸਾਰ , “ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਤਰੀਕਾ ਜਾਂ ਪਦਾਰਥ ਜੋ ਅਥਲੀਟ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਫਾਰਮੈਂਸ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ , ਉਸ ਨੂੰ ਡੋਪਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10. ਜੀਨ ਡੋਪਿੰਗ ਤੋਂ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ ? 

ਉੱਤਰ - ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡੋਪਿੰਗ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਰੀਰਿਕ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਹੀ ਨਜ਼ ਨੂੰ ਮੋਡੀਫਾਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਪਰ ਹਾਲੇ ਇਹ ਸਿੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵਰਤਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ । ਇਸ ਨਾਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆ ਦਾ ਵਾਧਾ , ਵੱਧ ਖੂਨ ਬਣਾਉਣਾ , ਸਹਿਨਸ਼ੀਲਤਾ , ਵੱਧ ਦਰਦ ਸਹਿਣ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਆਦਿ ਵਧਦੀ ਹੈ । ਜੀਨਜ਼ ਡੋਪਿੰਗ World Anti Doping Agency ( WADA ) ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਧੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11 , ਐਮਫੈਂਟਮਿਨ ਦੇ ਸਰੀਰ ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਕੋਈ ਦੋ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ -1 . ਖਿਡਾਰੀ ਦੀ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਘਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।  2. ਖਿਡਾਰੀ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਚਿੜਚਿੜਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12. ਕੈਫ਼ੀਨ ਦੇ ਕੋਈ ਦੋ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ -1 . ਇਹ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਤੇ ਅਸਰ ਕਰਦੀ ਹੈ । 2. ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13. ਕੋਕੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੋਈ ਦੋ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ -1 . ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । 2. ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14 , ਨਾਰਕੋਟਿਕ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਇਹ ਉਹ ਪਦਾਰਥ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈਣ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਕਾਰਜ ਪ੍ਰਨਾਲੀ ' ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਬਹੁਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਂਜਾ , ਅਫੀਮ , ਚਰਸ , ਭੰਗ ਆਦਿ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਹਨਾਂ ਪੰਦਿਆਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਪਦਾਰਥ ਹਨ : ਬਰਾਊਨ ਸ਼ੂਗਰ , ਹੈਰੋਇਨ , ਮਾਰਫੀਨ ਆਦਿ । ਇਹ ਕਾਰਬਨ , ਹਾਈਡੋਜਨ , ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਆਦਿ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 15. ਨਾਰਕੋਟਿਕ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਕੋਈ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ 1 . ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਵੱਲੋਂ ਵਰਤੀ ਹੋਈ ਸਰਿੰਜ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਨਾਲ ਏਡਜ਼ ਜਾਂ ਹੋਰ ਭਿਆਨਕ ਬਿਮਾਰੀ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । 2 , ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 16. ਹਿਊਮਨ ਗ੍ਰੋਥ ਹਾਰਮੈਨਜ਼ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ? 

ਉੱਤਰ - ਇਹ ਹਾਰਮੋਨਜ਼ ਦਿਮਾਗ਼ ਦੇ ਬੇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਪਿਚੂਟਰੀ ਗ੍ਰੰਥੀ ( Pituitary Gland ) ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਹਾਰਮੋਨਜ਼ ਮਨੁੱਖੀ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਕਾਰਟੀਲੇਜ ਸੈੱਲ ਨੂੰ ਵਧਾਉ ਹਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੱਡੀਆਂ ਦਾ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 17. ਹਿਊਮਨ ਵਾਧਾ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਸਰੀਰ ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਮਾਰੂ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ - ਸਰੀਰ ' ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਮਾਰੂ ਪ੍ਰਭਾਵ : ਉਸ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਬੇਤਰਤੀਬੇ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਬੇਢੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ । ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ , ਜੋੜਾਂ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦਾ ਦਰਦ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । 

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 18. ਸਰੀਰ ਤੇ ਇਨਸੁਲਿਨ ਦੇ ਮਾਰੂ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ । 

ਉੱਤਰ - ਇਨਸੁਲਿਨ ਦੇ ਸਰੀਰ ' ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਮਾਰੂ ਪ੍ਰਭਾਵ : ਵਿਅਕਤੀ ਅਚਾਨਕ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । 2 . ਇਸ ਨਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਦਾ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਲੇਵਲ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਖਿਡਾਰੀ ਦੀ ਇਕਾਗਰਤਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਨਸ ਵੀ ਫਟ ਸਕਦੀ ਹੈ ।

The Harmful effects of Doping and  Drugs (5)

1 Marks Que-Ans

Question 1. What is intoxication?

Answer - Drugs are a substance after which a person loses consciousness of his mind. Due to which the person does not feel pain.

 

Question 2. Why does an athlete use drugs?

A. Athletes use drugs to achieve less in the lure of making a name for themselves in a short period of time or to achieve great things without hard work.

Question 3. How does a school or college student use drugs?

A. The student is the first suspect to use drugs to promote his fashion or fame by associating with bad company.

Question 4. Name a disadvantage of drinking alcohol.

A. The liver deteriorates and stops working which leads to many diseases. Question 5. How is insulin produced? A. The pancreas produces insulin.

Q6. Where does tobacco come from?

A. Tobacco is obtained from the leaves of the Nicotiana plant.

Question 7. What are the toxic substances in tobacco smoke?

Answer - benzopyrene, formaldehyde, cadmium, gilt, nuclei, phenols, etc.

Question 8. When is Anti Tobacco Day celebrated?

North-31st May

Question 9. Which organs are affected by tobacco use?

A. Tobacco use affects the respiratory tract, lungs, liver, pancreas, kidneys, urinary bladder, oral cavity and nozzle cavity.

What are the diseases caused by tobacco?

A. Asthma and respiratory diseases.

Q11. What effect does nicotine use on the fetus in a woman's womb?

A. Fetal brain development is adversely affected.

Question 12. Opium is obtained from which position?

A. Opium is derived from the term papyrus sonives.

Question 13. Explain the effects of opium on the body.

Answer-1), feeling nervous and sick. 89 (2) Lips and fingernails turn blue.

 Question 14. What do drugs contain?

A. Drugs, pills, injections, capsules, etc. are included.

Question 15. Apart from drugs, what other drugs do athletes use?

A. Smack, cocaine, hashish, etc.

Question 16. State any four reasons for drug use.

Answer-1. Mental stress 2. For fun 3. Unemployment 4. Proving one's existence.

Question 17. What is meant by doping?

A. Doping means the use of certain energy-enhancing substances or methods to improve sports performance.

Question 18. According to the International Olympic Committee, what is the definition of doping?

A. A method or substance used by an athlete to enhance their performance is called doping.

Question 19. Name the types of doping.

Answer-1. By physical method 2. By medicines

Question 20. Give the full name of WADA.

Answer - World Anti Doping Agency

Question 21. What drugs are used to increase performance in doping?

A. Caffeine, cocaine, amphetamines, narcotics, diuretics.

Q22. What are stimulants?

A. These are drugs that increase mental arousal and speed up physical activity.

Question 23, What are amphoterins?

A. Amnantamine is a stimulant that is a powerful stimulant that affects the central nervous system.

Question 24. Name one of the effects of amphotonamine.

A. The player's temper flares up because of its use.

Question 25. Caffeine is found in which substances?

A. Caffeine is found in soft drinks, coffee, tea, Coca-Cola chocolate, and more.

Question 26. Cocaine is obtained from which plant?

A. Cocaine is made from the leaves of the coca plant.

 Question 27. Describe one of the effects of cocaine on the body.

A. Using it reduces a player's memory.

Question 28. What are the substances in narcotic?

A. Narcotics include marijuana, opium, hashish, cannabis, etc.

Question 29. What effect does the use of narcotics have on the body?

A. Overuse of narcotics can lead to depression.

Question 30. Human growth hormone is produced by which gland?

A. These hormones are produced by the pituitary gland.

Question 31, Describe any one effect of human growth hormones.

A. The athlete suffers from pain in muscles, joints and bones.

Question 32. What is Diuretics medicine?

A. Diuretics are used for weight loss.

Question 33. What are the side-effects of Diuretics?

A. Weight loss will be followed by fatigue and constant tiredness.

2 Marks Que-Ans

Question 1. What are drugs?

Answer - Drugs are a substance after which a person loses consciousness of his mind. The person does not feel pain due to numbness of the muscles. Then he loses control of his mind and body. A person has no sanity due to which he harms his family and the people of the society.

Question 2. Name any two deadly effects of alcohol.

A. Drinking alcohol impairs digestion because it directly attacks the pancreas. Drinking alcohol damages a person's liver. The liver stops working which leads to liver diseases in a person?

Question 3. What toxic chemicals are released from tobacco smoke?

A. Tobacco smoke produces toxic compounds such as benzopyrene, formaldehyde, cadmium, gilt, schizophrenia, phenols and many other toxins that are very harmful to the human body.

Question 4. Name any two effects of smoking.

Answer - 2) Asthma and respiratory diseases occur. (B) Tobacco use causes lung and oral cancer.

Question 5. What are the two deadly effects of opium on the body?

Answer - 2) The lips and fingernails turn blue. (B) The pupils of the eyes shrink and nothing is clearly visible.

Q6. What are the disadvantages of using drugs?

 A. A variety of painkillers are used in city institutions. These drugs are given to a person to relieve pain during a serious illness, exacerbation or operation.

Question 7, What are the effects of medical drugs on the body?

Ans- (a) The person feels like having fever or vomiting. (B) Its use causes stomach and intestinal diseases. (2) Dryness and red spots appear on the body.

Question 8: Is unemployment a major cause of drug addiction? How so

A. Unemployment is also a major cause of the growing drug trend. When a well-educated youngster or athlete does not get a job on time, he gradually becomes frustrated. He also begins to use drugs to reduce his stress.

Q9. What is meant by doping?

A. Doping means the use of certain energy-enhancing substances or methods to improve sports performance. According to the International Olympic Committee, "Any method or substance used by an athlete to enhance their performance is called doping.

Q10. What is meant by gene doping?

A. This type of doping involves modifying one's own nose to increase one's physical capacity. It is unknown at this time what he will do after leaving the post. It increases muscle growth, increased blood production, endurance, endurance, and more. Genes doping has been reported by the World Anti-Doping Agency (WADA) but there is currently no way to test it.

Question 11, What are the two effects of amphetamine on the body?

Answer-1. The player's eyesight decreases. 2. The nature of the player remains irritable.

Question 12. What are the two side effects of caffeine?

Answer-1. It affects the player's brain. 2. The player's heart beats faster.

Question 13. Name any two effects of cocaine use.

Answer-1. The athlete has high blood pressure. 2. The athlete's body temperature also rises.

Question 14, What are narcotics?

A. These are substances that affect human functioning. Athletes get a lot of sleep after consuming these substances. These include marijuana, opium, hashish, cannabis, etc., which are obtained from plants. Man-made substances from these leaves are: brown sugar, heroin, morphine etc. They are made using chemicals like carbon, hydrogen, nitrogen etc.

Question 15. Describe the adverse effects of narcotics on the body.

Answer 1. Using a syringe used by someone else can lead to AIDS or other serious illnesses. 2, eye diseases occur.

Question 16. What are human growth hormones?

A. These hormones are produced by the pituitary gland at the base of the brain. These hormones help in human growth and development. These are cartilage cell growths that lead to bone growth and muscle growth.

Question 17. Describe the deadly effects of human growth hormone on the body.

A. Deadly effects on the body: He gets heart disease. Athletes are at risk of developing diabetes. The body looks awkward due to the irregular growth of organs. The athlete suffers from pain in muscles, joints and bones.

Question 18. Describe the deadly effects of insulin on the body.

A. The deadly effects of insulin on the body: The person suddenly becomes ill. 2. This lowers the athlete's blood sugar level. The player loses concentration. Athlete's brain nerve can also rupture.